Voor scholen en docenten die op zoek zijn naar basis- en verdiepende lessen in sterrenkunde zijn er diverse mogelijkheden. Er is lesmateriaal online beschikbaar op verschillende niveaus voor primair en voortgezet onderwijs, en het is mogelijk om lessen en workshops op locatie aan te vragen. De KNVWS biedt hierbij de gelegenheid om met verenigingen en sterrenwachten in contact te komen. Hieronder geven we een overzicht van de bestaande en toekomstige onderwijsprogramma’s.
Schoolbezoek en docententraining (in ontwikkeling)
Vanaf medio 2021 zal de KNVWS samen met ESERO (European Space Education Resource Office) van ESA’s Education Office onderwijsactiviteiten en trainingen organiseren voor geïnteresseerde sterrenwachten. Zo kijken we welke (voorbereidende) lessen van ESERO interessant zijn in combinatie met een bezoek aan een van de KNVWS sterrenwachten. We zullen hier lessen selecteren die geschikt zijn om bij een sterrenwachtlocatie uit te voeren, of juist vooraf/achteraf in de klas gekoppeld aan zo’n bezoek. Daarnaast kan ESERO op een sterrenwachtlocaties trainingen organiseren voor docenten uit de directe omgeving van een sterrenwacht.
Ambassadeursprogramma (in ontwikkeling)
Samen met ESERO zal de KNVWS medio 2021 een ambassadeursprogramma lanceren, voor het stimuleren van bezoeken van amateurastronomen met telescopen bij scholen. ESERO merkt dat docenten graag iemand met telescoop in de klas of naar het schoolplein willen halen. Dat zijn precies de mensen die actief zijn binnen de KNVWS. ESERO zal dit programma ondersteunen met een didactische training van de ‘ambassadeurs’. Die krijgen zo praktische handvaten mee voor hoe je kinderen benadert en je lesgeeft in een schoolklas. Ook zal ESERO deze ambassadeurs onder de aandacht brengen bij hun docentenbestand. Zo kunnen we de actieve, enthousiaste amateurs betrekken en bereiken van een belangrijke doelgroep. Tegelijk zal het ambassadeursprogramma als een soort ‘kwaliteitskeur’ herkenbaar zijn voor docenten, dat drempelverlagend moet werken om iemand met telescoop uit te nodigen in de klas.
Sterrenkundig lesmateriaal voor docenten
De Nederlandse Onderzoeksschool voor Astronomie (NOVA) heeft een overzicht gemaakt van lesmateriaal voor het primair onderwijs, de onderbouw van het voortgezet onderwijs en de bovenbouw van het voortgezet onderwijs gemaakt. Bekijk de lesmaterialen.
Weerkundig lesmateriaal voor docenten
Het KNMI heeft in het kader van het GLOBE programma een lessenserie ontwikkeld. Dit is een internationaal onderwijsprogramma met als doel de kennis en het bewustzijn van leerlingen te vergroten over natuur en milieu terwijl zij de relevantie van wetenschappelijk onderzoek leren begrijpen. Bekijk de lesmaterialen.
Mobiel planetarium
Er zijn verschillende mobiele planetaria in Nederland waarmee leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs overdag op school les kunnen krijgen over de sterrenhemel. De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie, het Kapteyn Instituut van de Universiteit Groningen en Sterrenwacht Sonnenborgh reizen met een mobiel planetarium door het land en komen graag op bezoek bij jou op school. Kijk op hun websites voor de mogelijkheden.
Nederlandse Sterrenkunde Olympiade
De Sterrenkunde Olympiade is voor alle leerlingen in het voorgezet onderwijs. De vragen van de voorronde zullen jaarlijks rond maart beschikbaar zijn op deze website. Je kunt je aanmelden voor de Sterrenkunde Olympiade door je in te schrijven met je persoonlijke gegevens, en jouw antwoorden op de vragen van de voorronde in te zenden. De KNVWS is een van de sponsoren. Kijk hoe je kunt meedoen.
Na de middelbare school: sterrenkunde studeren
Sterrenkunde wordt aan vier universiteiten in Nederland gegeven: de Radboud Universiteit Nijmegen, de Universiteit Leiden, de Universiteit van Amsterdam en de Rijksuniversiteit Groningen. Afgestudeerde astronomen gaat na een masterstudie verder als onderzoeker aan een universiteit. Anderen accepteren een baan in het bedrijfsleven, gaan het onderwijs in of worden werkzaam op het gebied van wetenschapscommunicatie.
Voor toelating tot de bachelors Sterrenkunde en Natuur- en Sterrenkunde geldt in algemene zin dat een VWO-profiel met de vakken wiskunde B en Natuurkunde direct toegang geeft. De Universiteit Leiden, de Universiteit van Amsterdam en de Rijksuniversiteit Groningen doen ook aan Matching. Door middel van een matchingactiviteit wordt bepaald of de studie daadwerkelijk de juiste keuze is, en of begeleiding gewenst is. Lees verder bij NOVA.